Σχετίζεσθαι, Παίζειν, Δημιουργείν

Η Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεία Παιδιών και Εφήβων μπροστά στις σύγχρονες προκλήσεις.

Η Ελληνική Εταιρεία Ψυχαναλυτικής Ψυχοθεραπείας Παιδιού και Εφήβου σας προσκαλεί στο συνέδριό της, που θα πραγματοποιηθεί στις 17-19 Οκτωβρίου 2025 στις αίθουσες του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Ελάτε να εξερευνήσουμε μαζί τις σύγχρονες προκλήσεις της ψυχαναλυτικής ψυχοθεραπείας παιδιών και εφήβων.

Η Εταιρεία

Η Ελληνική Εταιρεία Ψυχαναλυτικής Ψυχοθεραπείας Παιδιού και Εφήβου ιδρύθηκε στην Αθήνα τον Ιανουάριο του 1991 με στόχο την προώθηση της ψυχαναλυτικής ψυχοθεραπείας ως βασική προσέγγιση για την κατανόηση και υποστήριξη παιδιών και εφήβων. Το έργο της Εταιρείας επεκτείνεται και στην πρώιμη παρέμβαση βρεφών και νηπίων, καθώς και σε εργασία με γονείς.

Το Συνέδριο

Το 3ο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Ψυχαναλυτικής Ψυχοθεραπείας Παιδιού και Εφήβου (ΕΕΨΨΠΕ) θα διεξαχθεί στις 17-19 Οκτωβρίου 2025 στο Συνεδριακό Κέντρο της Πανεπιστημιούπολης Αρχαίου Ελαιώνα σε συνεργασία με το ΠΑΔΑ. Οι τρεις όροι του τίτλου «Σχετίζεσθαι, Παίζειν, Δημιουργείν» αποτελούν τους πυλώνες της ψυχικής ανάπτυξης του ατόμου και της δημιουργικής συνύπαρξης μέσα στην οικογένεια, το σχολείο και γενικότερα σε όλους τους κοινωνικούς θεσμούς. Κατά συνέπεια επιτελούν μια διπλή αποστολή: α) διαμορφώνουν τους άξονες στους οποίους θα εκφραστούν η ικανότητα σχετίζεσθαι-με-αντικείμενο, η ψυχική πραγματικότητα, τα τραύματα και οι ασυνείδητες φαντασιώσεις που θα φέρει το παιδί και ο έφηβος λόγω ενδογενών ή εξωγενών δυσχερών παραγόντων και β) συνιστούν τις βασικές οδούς θεραπευτικής προσέγγισης, ώστε να αντιμετωπιστούν τα εν λόγω τραύματα.

Τη διπλή αυτή σχέση του «σχετίζεσθαι, παίζειν, δημιουργείν» πρώτος αντιλήφθηκε ο Sigmund Freud παρατηρώντας το, διάσημο έκτοτε, παιχνίδι του μικρού του εγγονού με το καρούλι, το γνωστό ως «Fort, Da» (Εκεί, Εδώ). Το νήπιο, στερημένο από την παρουσία της μητέρας του, πετώντας μακριά του το δεμένο με κλωστή καρούλι και τραβώντας το κοντά του, αναπαριστούσε την απουσία της μητέρας του, από ενεργητική θέση απάλυνε τον πόνο του αποχωρισμού και δημιουργούσε την αναπαράσταση «μητέρα-καρούλι» ως αντιστάθμισμα της φυσικής απουσία της. Ήταν ένα παιχνίδι ελέγχου της απώλειας και παρηγοριάς ενάντια στη μοναξιά, καθώς κατάφερνε να συνδέσει την απουσία με την παρουσία της, αναδημιουργώντας το σχετίζεσθαι με το εξωτερικό αντικείμενο-μητέρα και ισχυροποιώντας το εσωτερικευμένο μορφοείδωλο «μητέρα» της ψυχικής πραγματικότητας.

Την φροϋδική παρακαταθήκη αξιοποίησε δημιουργικότατα η Melanie Klein στην ψυχανάλυση των παιδιών, παρατηρώντας ότι το παίζειν προσφέρει συνθήκες διαπραγμάτευσης ανυπόφορων διεγέρσεων και πρώιμου άγχους, ανοίγοντας το δρόμο στις αναπτυξιακές διεργασίες σχετίζεσθαι, δημιουργείν, μετουσιώνειν, συνθέτειν και πραγματώνειν. Χρησιμοποίησε το παιχνίδι μέσα στο θεραπευτικό πλαίσιο ως το κύριο μέσον για την έκφραση των ασυνειδήτων φαντασιώσεων των παιδιών και των εσωτερικών τους εμπειριών (τραυματικών και μη), καθώς η συμβολική γλώσσα του παιχνιδιού διευκόλυνε την άρση των αντιστάσεων. Η πρακτική της επέτρεψε να επεκτείνει δημιουργικά την ψυχαναλυτική θεωρία και την πρακτική σε οδούς που συνεχώς επικυρώνονται.

Βασικές Πληροφορίες

Ημερομηνία: 17-19 Οκτωβρίου 2025
Τόπος: Αίθουσες ΠΑΔΑ, Αιγάλεω
Κόστος Συμμετοχής:
Συμβουλευτείτε τις πληροφορίες εγγραφής στο Ενημερωτικό Φυλλάδιο.

Υποβολή Εγγραφής

Επικοινωνία

Για οποιαδήποτε ερώτηση, επικοινωνήστε μαζί μας:

Email: hacapp.conference.2025@gmail.com
Τηλέφωνο: +30 210 1234567

Τρίτος πήρε την σκυτάλη ο Donald W. Winnicott, το ενδιαφέρον του οποίου προχώρησε πέρα από την ερμηνεία του συμβολικού νοήματος του παιχνιδιού, σε αυτή καθ’ εαυτήν την εμπειρία του παιχνιδιού. Επεξεργαζόμενος την έννοια του μεταβατικού χώρου, την ενδιάμεση περιοχή της εμπειρίας μεταξύ του ενδοψυχικού και του εξωψυχικού, διαπίστωσε ότι το παίζειν στη θεραπευτική σχέση κατέχει μια θέση στο δυνητικό χώρο αντίστοιχη με αυτή του μεταβατικού χώρου που διαπιστώνουμε να υπάρχει ανάμεσα στο πρωταρχικό αντικείμενο «μητέρα» (το σημαντικό Άλλο) και το βρέφος. Στο μεταβατικό χώρο συνδημιουργείται μέσω του παίζειν μητέρας-βρέφους μια παράσταση της σχέσης τους σε «σύζευξη» με τις ενδοψυχικές διεργασίες. Αυτή η δημιουργική εμπειρία του παίζειν, ως σωματική και ψυχική δραστηριότητα, αποτελεί τη βάση της αίσθησης εαυτού και συνακόλουθα συνιστά θεμέλιο της πολιτισμικής εμπειρίας. Ο ίδιος μάλιστα προχώρησε τη χρήση του παιχνιδιού στην ψυχανάλυση των παιδιών υιοθετώντας για τις πολύ μικρές ηλικίες και τις δύσκολες ψυχοπαθολογίες ενεργητική συμμετοχή του θεραπευτή στο παιχνίδι.

Τις δημιουργικές θέσεις των Klein και Winnicott επεξέτεινε ο Wilfred R.Bion, μελετώντας τους τρόπους που «παίζονται» οι αλλεπάλληλες προβλητικές ταυτίσεις, που διασταυρώνονται στο καθημερινό σχετίζεσθαι. Πάνω στο πρότυπο των πρωταρχικών σχέσεων και της δημιουργίας νοήματος μέσα από την εμπεριέχουσα λειτουργία της «μητέρας» και την ονειροπόληση για το μωρό της, διέβλεψε ένα ιδιαίτερο είδος παιχνιδιού στην ψυχαναλυτική συνθήκη, αυτό της ονειροπόλησης του ψυχαναλυτή που «παίζει μες στο μυαλό του» αυτά που δεν «παίζονται» στη συνεδρία!

Με αυτούς τους τέσσερεις θεμελιώθηκαν οι πυλώνες του «σχετίζεσθαι, παίζειν, δημιουργείν». Έκτοτε πλήθος ψυχαναλυτών, που δυστυχώς αυτό το σύντομο κάλεσμα στο συνέδριο δεν μπορεί να αναφέρει, αξιοποίησαν και επεξέτειναν τις σχετικές πρακτικές και θεωρίες πέραν του παιδιού, στον έφηβο, στην οικογένεια, στην ομάδα, στο σχολείο, στον ενήλικα. Αυτό που είναι πλέον ευρέως αποδεκτό είναι ότι «το σχετίζεσθαι, παίζειν, δημιουργείν» είναι ενεργές διαδικασίες καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου.

Το Συνέδριο θα προσπαθήσει να αναπτύξει όσο μπορεί πληρέστερα τους διαχρονικούς και τους σύγχρονους προβληματισμούς γύρω από τη θεματική του μέσα από διαλέξεις, στρογγυλές τράπεζες, εργαστήρια και ελεύθερες ανακοινώσεις αξιοποιώντας τα μέλη της Εταιρείας, μέλη συνεργαζομένων Ψυχαναλυτικών Εταιρειών, αλλά και αποδεχόμενο προτάσεις παρουσίασης εργασίας από τον κάθε ενδιαφερόμενο εφόσον γίνουν δεκτές από την Επιστημονική Επιτροπή. Ο καταληκτικός χρόνος υποβολής προτάσεων είναι η 30η Απριλίου 2025 και η κάθε πρόταση πρέπει να είναι της τάξεως των 750 λέξεων.

Υποβολή Εργασίας

Προσκεκλημένη κεντρική ομιλήτρια του συνεδρίου είναι η Ιταλίδα παιδίατρος και ψυχαναλύτρια παιδιών, εφήβων και ενηλίκων Dr Elena Molinari. Μέλος της Ιταλικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας, της ΙΡΑ, είναι γνωστή για το έργο της σχετικά με τις θεωρίες «πεδίου» και ψυχαναλυτικής τεχνικής. Έχει πλούσιο συγγραφικό έργο, και διδάσκει «Νευροψυχιατρική του Παιδιού» (Child Neuropsychiatry) στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα στη «Θεραπεία μέσω Τέχνης» (Art Therapy) στην Ακαδημία Brera di Belle Arti του Μιλάνο.

Το Συνέδριο αφιερώνεται στον εκλιπόντα εμπνευστή και ιδρυτή της ΕΕΨΨΠΕ καθηγητή Ιωάννη Τσιάντη, που εδραίωσε την ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία παιδιού και εφήβου στην Ελλάδα. Ο Ιωάννης Τσιάντης προώθησε την ψυχαναλυτική σκέψη στην παιδοψυχιατρική, εδραίωσε την ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία παιδιού και εφήβου στην Ελλάδα και εργάσθηκε για τη μεταρρύθμιση των θεσμών ψυχικής υγείας και την ψυχιατρική αποασυλοποίηση. Δεν ξεχνάμε επίσης το έργο της καθηγήτριας Όλγας Μαράτου, που έφυγε από κοντά μας λίγο μετά και που υπήρξε σημαντικό στέλεχος της Εταιρείας μας. Η μνήμη τους θα τιμηθεί μέσα από τις εργασίες του Συνεδρίου.

ΕΕΨΨΠΕ